Książka Jak pisać rozprawkę, opowiadanie, charakterystykę autorstwa Pomianowska Zofia, Zagnińska Maria, dostępna w Sklepie EMPIK.COM w cenie 11,45 zł. Przeczytaj recenzję Jak pisać rozprawkę, opowiadanie, charakterystykę. Zamów dostawę do dowolnego salonu i zapłać przy odbiorze!
Przygotowując się do rozszerzonego egzaminu z języka polskiego, warto w pierwszej kolejności zapoznać się z zakresem wymaganej wiedzy oraz z listą lektur obowiązkowych i dodatkowych. Na egzaminie sprawdza się, czy uczeń zapoznał się z materiałem oraz czy potrafi go zaprezentować, oraz czy posiada kompetencje komunikacyjne. Dobry wynik polskiego rozszerzonego pomoże dostać się na takie kierunki studiów, jak filologia polska, prawo, architektura czy historia. Matura 2022. Jak wygląda rozszerzony egzamin z języka polskiego? Język polski rozszerzony składa się z jednego zadania — długiego wypracowania na jeden z wybranych tematów. Uczeń może napisać wypowiedź argumentacyjną w formie rozprawki problemowej albo szkic krytyczny. Do arkusza dołączony jest tekst, na podstawie którego uczeń pisze rozprawkę. Druga możliwość to napisanie interpretacji porównawczej dwóch utworów literackich. Wypracowanie powinno zawierać ponad trzysta słów, za zadanie można dostać maksymalnie czterdzieści punktów. Dalsza część artykułu pod materiałem wideo Język polski rozszerzony na maturze 2022 - przykładowa rozprawka Ćwicząc do egzaminu rozszerzonego z języka polskiego, warto napisać kilkanaście próbnych rozprawek pod okiem polonisty. Dobrze jest również ćwiczyć pisanie samemu przykładowych rozprawek w ramach pracy domowej oraz poznawać tematy matur z wcześniejszych lat. Język polski rozszerzony z poprzednich lat może pokazać, jak mniej więcej będzie wyglądał tegoroczny egzamin. Arkusze maturalne dostępne są w Internecie, warto więc przejrzeć je i poćwiczyć Język polski matura rozszerzona - jak napisać? Rozprawka maturalna oceniania jest również pod kątem językowym. Błędy ortograficzne i interpunkcyjne przekładają się na otrzymanie mniejszej ilości punktów. Należy wykazać się dogłębną znajomością obowiązujących lektur i zawartych w nich motywów literackich. Egzaminatorzy sprawdzają przede wszystkim umiejętności dokonywania interpretacji porównawczej lub tworzenia wypowiedzi argumentacyjnej, odnoszącej się do podanego tekstu. Język polski matura rozszerzona - tematy Tematy na język polski rozszerzony dostępne są w wytycznych maturalnych na dany rok. Tekst w pierwszym arkuszu jest tekstem teoretycznym, zazwyczaj napisanym przez teoretyka literatury czy językoznawcę. Odwołując się do tekstu, należy przedstawić swoje stanowisko i uargumentować je. W przypadku drugiego arkusza uczeń musi przeanalizować i porównać dwa teksty. Przygotowując się do egzaminu, warto ćwiczyć zarówno pisanie analizy porównawczej, jak i do rozprawki. Nigdy nie wiadomo, który wybór na maturze okaże się korzystniejszy. Matura rozszerzona z języka polskiego. Pamiętaj, żeby zregenerować siły! W dniu egzaminu należy pojawić się o czasie, w stroju galowym. Niedopuszczalne jest spóźnienie się na maturę. Przed egzaminem rozszerzonym odbywa się obowiązkowy egzamin podstawowy z języka polskiego, dlatego w przerwie warto odpocząć, zjeść coś i zregenerować siły. Matury trwają sto osiemdziesiąt minut, można wziąć ze sobą na salę jedynie długopis, a wszelkie próby ściągania kończą się natychmiastowym przerwaniem egzaminu. Język polski rozszerzony to wybór dla uczniów profilu humanistycznego. Przygotowanie do niego wymaga czytania lektur, również tych dodatkowych oraz regularnego pisania próbnych rozprawek. Dobrze napisana matura rozszerzona z języka polskiego umożliwia wstęp na humanistyczne kierunków studiów. jezyk-polski-nauczanie-swiat-infografika-onet
Jak napisać rozprawkę ? Rozprawka , jak sama nazwa wskazuje, polega na rozprawianiu na zadany temat. Ma formę pisemnego rozważania np. o zachowaniu bohatera książki, o motywach literackich pojawiających się w różnych utworach lub o czysto teoretycznych rozważaniach np. o tym, czy książki papierowe znikną z naszej rzeczywistości.
Każdy uczeń będzie musiał dowiedzieć się, jak napisać rozprawkę. Jest to wypowiedź pisemna, która wymaga rzeczowej argumentacji. W artykule wyjaśniamy krok po kroku, jak rozpocząć rozprawkę, w jaki sposób przedstawić argumenty oraz jak napisać podsumowanie. Przybliżamy również schemat rozprawki oraz typowe zwroty dla tego rodzaju formy wypowiedzi. Rodzaje rozprawki Rozprawki można podzielić na kilka rodzajów, od których będzie następnie zależeć ich budowa. Rozprawka uzasadniająca: osoba pisząca musi odnieść się do z góry założonej tezy i uzasadnić jej prawdziwość. Temat rozprawki może wtedy przybrać taką formę jak na przykład „Wykaż na podstawie wybranych dzieł literatury, że człowiek jest istotą społeczną”;Rozprawka rozstrzygająca: w tym przypadku osoba pisząca rozprawkę zajmuje jedno z dwóch przeciwstawnych stanowisk – np. „Dobro czy zło – coś jest silniejsze?”;Rozprawka oceniająca: zadaniem piszącego taką rozprawkę jest poddanie wartościowaniu określonego zagadnienia – np. „Czy romantyczna miłość to siła wywierająca destrukcyjny wpływ na człowieka?”;Rozprawka analityczna: należy odnieść się do zagadnienia przedstawionego w ściśle określonym dziele, np. poddać analizie cechy osobowości głównego bohatera utworu syntetyzująca: polega na charakterystyce określonego motywu, który znajduje się w kilku utworach, np. „Człowiek człowiekowi wilkiem – udowodnij tezę na podstawie wybranych utworów literatury wojennej. Jak napisać rozprawkę – schemat Aby napisać dobrą rozprawkę, należy opracować jej schemat. Rozprawki składają się z trzech zasadniczych części, takich jak wstęp, argumentacja oraz podsumowanie rozprawki. Sprawdź jak powinna wyglądać budowa rozprawki. Wstęp do rozprawki – Jak zacząć rozprawkę? Zastanawiasz się jak zacząć pisać rozprawkę? Aby odpowiedzieć na pytanie o to, jak rozpocząć rozprawkę, trzeba wiedzieć, czy przyjmiemy metodę wnioskowania dedukcyjnego czy indukcyjnego. Dedukcja polega na wyjściu od przyjętej odgórnie, ogólnej tezy, którą udowadniamy następnie za pomocą konkretnych argumentów. W rozprawce indukcyjnej stawiamy natomiast hipotezę – określone założenie, które w dalszej części będziemy próbować potwierdzić lub obalić. Wstęp nie powinien być zbyt długi (około 1/5 całej rozprawki) ani składać się z więcej niż dwóch akapitów. Jakimi słowami zacząć rozprawkę? We wstępie warto zastosować takie zwroty jak „powszechnie sądzi się, że…”;„postaram się udowodnić, że…”;„przedstawię argumenty przemawiające za tym, że…”;„w niniejszej pracy spróbuję wykazać, że…”. Jak postawić tezę? Postawiona teza powinna być w jak największym stopniu precyzyjna i jednoznaczna. Nie może przybierać formy przypuszczenia ani wyrażać wątpliwości. Przykłady prawidłowo postawionej tezy mogą być następujące: „Człowiek jest istotą dobrą z natury”;„Miłość jest najważniejszą spośród cnót”;„Religia jest potrzebna człowiekowi”;„Lęk przed śmiercią towarzyszył człowiekowi każdej epoki”. Jak napisać rozprawkę i udowodnić postawioną tezę? Kiedy już udało się nam postawić tezę, wtedy przychodzi pora na jej udowodnienie. W tym celu należy przedstawić odpowiednie argumenty. Zatem jak się pisze rozprawkę, aby została dobrze oceniona? Przede wszystkim należy wykazać, że potrafimy myśleć w sposób analityczny i wyciągać logiczne wnioski. Czym więcej konkretnych argumentów, tym lepiej. Wskazane jest powoływanie się na słowa autorytetów oraz cytowanie dzieł literackich. Można również próbować udowodnić tezę poprzez odwołanie się do treści utworów muzycznych, filmów, a także dzieł sztuki, takich jak obrazy, rzeźby, freski, witraże czy budowle architektoniczne. Pisząc rozprawkę warto stosować takie zwroty jak: „na potwierdzenie postawionej tezy…”;„kolejnym argumentem jest…”;„argument ten można potwierdzić, wskazując na…”;„słowa te potwierdza…”;„niewątpliwie można uznać, że…”;„można założyć z całą pewnością, że…”;„dzieła autora wskazują jednoznacznie, że…”;„na podstawie przywołanych słów można stwierdzić, że…”;„słowa te dowodzą ponad wszelką wątpliwość, że…”;„przejdźmy teraz do kolejnego argumentu…”;„równie mocnym argumentem przemawiającym za postawioną tezą jest…”;„we wskazanym fragmencie możemy zauważyć, że…”;„nie sposób nie dostrzec, że…”;„należy zauważyć, że…”;„wnikliwa analiza pozwala dostrzec, że…”;„słowa te są potwierdzenie tego, że…”; Za pomocą kolejnych argumentów można krok po kroku wykazać, że postawiona we wstępie teza jest uzasadniona. Każdy argument warto zawrzeć w osobnym akapicie, co zwiększy czytelność rozprawki. Przedstawiając dowody, należy unikać jakichkolwiek subiektywnych ocen, pytań retorycznych, przypuszczeń czy przedstawiania wątpliwości lub dylematów bez ich rozstrzygnięcia. Właściwa część rozprawki powinna obejmować około 3/5 treści. Dowiedz się: Jaką funkcję pełni oksymoron? Jak powinno wyglądać zakończenie rozprawki? Zastanawiasz się jak zakończyć rozprawkę? Podsumowanie rozprawki jest częścią, która pozwala zwrócić uwagę na najważniejsze wnioski wypływające z analizy. Nie należy w zakończeniu powtarzać przedstawionych argumentów, lecz jedynie odnieść się do nich w sposób syntetyczny. Zakończenie rozprawki nie powinno być zbyt długie – najlepiej obejmować, podobnie jak wstęp, 1/5 całej pracy. W podsumowaniu można zawrzeć takie zwroty jak „w niniejszej pracy udało się wykazać…”;„przedstawione powyżej argumenty dowodzą ponad wszelką wątpliwość…”;„reasumując, można stwierdzić, że…”;„można zatem przyjąć, że…”;„mając na uwadze przedstawione argumenty, można stwierdzić, że…”;„niniejsza wypowiedź jest potwierdzeniem tego, że…”; Sprawdź także: Jak poprawnie napisać charakterystykę postaci? Uczniowie pytają, jak napisać rozprawkę: 1. Jak napisać plan rozprawki? Przed przystąpieniem do pisania rozprawki, warto opracować jej ramowy plan. Jest to schemat, który zawiera najważniejsze punkty omawiane w pracy. Najlepiej przedstawić je w krótkiej i prostej formie, np. równoważników zdań. Plan rozprawki powinien przyjmować logiczną strukturę – można stosować np. numerację za pomocą cyfr arabskich lub rzymskich. W planie można zamieścić wstępną wersję tezy, a także wypisać w jednym zdaniu każdy z argumentów. 2. Czy rozprawka może mieć 2 argumenty? Czym więcej argumentów, tym łatwiej jest udowodnić postawioną tezę lub zweryfikować hipotezę. Jeżeli jednak piszącemu rozprawkę uczniowi uda się znaleźć 2 mocne argumenty, wtedy liczba ta może okazać się wystarczająca. Trzeba mieć jednak pewność, że w wyczerpujący sposób omawiają one opracowywane zagadnienie. Decydując się na przedstawienie jedynie dwóch argumentów, warto przytoczyć cytaty i powołać się na autorytety. 3. Ile rozprawka powinna mieć akapitów? Rozprawka powinna mieć co najmniej 4 akapity – wstęp, przedstawienie dwóch argumentów oraz zakończenie. Każdy argument warto umieścić w osobnym akapicie. Do pisania rozprawki warto wcześniej się przygotować, opracowując ramowy plan. Należy pamiętać o tym, że rozprawka powinna składać się z trzech części, takich jak wstęp, rozwinięcie i zakończenie. W rozwinięciu przedstawiamy argumenty potwierdzające postawioną we wstępie tezę lub pozwalające zweryfikować hipotezę. Zakończenie rozprawki nie może być powtórzeniem wstępu ani wskazanych w rozwinięciu argumentów. Ma przyjąć formę krótkiego podsumowania, wskazującego najważniejszy wniosek z więc nadzieję, że już teraz będziecie wiedzieć, jak napisać rozprawkę, aby dostać dobrą ocenę lub zdać egzamin. Przed przystąpieniem do pisania rozprawki, warto opracować jej ramowy plan. Jest to schemat, który zawiera najważniejsze punkty omawiane w pracy. Najlepiej przedstawić je w krótkiej i prostej formie, np. równowa…
Należy jednak wziąć pod uwagę to i to. Jak napisać rozprawkę krok po kroku – przykład Zanim przejdziesz do pisania rozprawki, zrób jej plan. Bez żadnego przygotowania, szybko się pogubisz, stracisz czas i zafundujesz sobie dużo nerwów. Jak może wyglądać taki plan? Weźmy sobie ten sam temat z tęsknotą.
Rozprawka maturalna, to koszmar niejednego ucznia klasy średniej. Chyba zupełnie niepotrzebnie. Można bowiem nauczyć się pisać rozprawkę według schematu, do którego da się podstawić każdy temat. Rozprawka maturalna – Część I – wstęp Idealnie jest, kiedy wstęp jest rozbudowany i wprowadza nas w temat rozmyśleniami filozoficznymi. Co jednak, jeśli tak pisać nie potrafisz? Znajdziemy wyjście 🙂 Potrenujemy dziś z tematem samotności. Samotność – szansa czy ograniczenie? Rozważ problem i uzasadnij swoje zdanie, odwołując się do załączonego fragmentu Wilka stepowego oraz do innych, wybranych przez siebie, tekstów kultury. Twoja praca powinna liczyć co najmniej 250 słów. Motywem przewodnim rozprawki jest samotność. Wstęp idealny do takiego tematu według CKE brzmi: W naturę człowieka wpisany jest pociąg do rzeczy nieznanych. I mimo, że wpisana jest w nią również potrzeba bycia członkiem pewnej społeczności, co przejawia się zarówno w naukowych badaniach (piramida potrzeb Maslowa), jak i powszechnych powiedzeniach (człowiek nie jest samotną wyspą), czasem bywa ona zwalczana przez tę pierwszą. Ludzie dążą do indywidualizmu, chcą wyróżnić się z „ludzkiej masy” i chcą osiągnąć niezależność, być wyjątkowi. Prowadzi ich to w stronę nieznanej, pociągającej samotności. Izolacja może jawić się jako szansa na stworzenie czegoś wyjątkowego czy też wykreowanie siebie w sposób równie wyjątkowy. Albo Samotność jest nieodłączną częścią ludzkiego życia. Każdy w mniejszym bądź większym stopniu jej doświadczył na pewnym etapie swojego żywota. Czym więc ona jest? Dręczącym uczuciem? Bezsilnością? A może wolnością lub koniecznym środkiem do jej zdobycia? Możemy także ułożyć „wstęp uniwersalny” Będzie brzmiał mniej więcej tak: Samotność to temat często poruszany w tekstach kultury. Twórcy zauważyli jej uniwersalizm i zainteresowanie odbiorcy. Dostrzegli także, że temat samotności każdy może rozważać inaczej i dla każdego niemal człowieka ma ona inne znaczenie. Dlatego wykorzystują ten motyw w swoich tekstach zwracając uwagę,że ……( i tu pojawia się teza o której więcej przeczytasz tutaj (teza) – link do niej jest również na końcu tego wpisu) Zwróć uwagę, że ten wstęp będzie Ci pasował do wielu tematów! Część II Teza – możesz ją połączyć ze wstępem w jednym akapicie lub oddzielić i napisać w następnym – obie wersje są tak samo dobre. Część III – odwołanie do przytoczonego fragmentu Najczęstszym błędem w tej części jest streszczenie. Co zrobić, żeby je ominąć i napisać dobrze argument? 1. Unikaj pisania dokładnie „po kolei” co się wydarzyło. Zwracaj raczej uwagę na odczucia bohatera. 2. Zadawaj sobie pytanie „I co z tego?”, „Dlaczego tak postąpił?”, „Co czuł?” 3. Jeśli masz rozmowę dwóch bohaterów napisz najpierw poglądy jednego, potem drugiego. 4. Unikaj pisania – „powiedział”, „stwierdził”, „odpowiedział „- to stwierdzenia typowe dla streszczenia. 5. Staraj się pisać „pod temat”. Jeśli tematem jest tęsknota Wokulskiego (Matura 2018), to pisz o tym co wywoływało tęsknotę, za kim, za czym tęsknił i jak sobie z tą tęsknotą radził. Część IV – Odwołanie do całości lektury, jeśli lektura jest z * lub do tekstu kultury, jeśli nie jest ogwiazdkowana. Ważne jest to, by nie pisać o lekturze wszystkiego, co się wie, ale wybrać moment, kiedy dany motyw się przejawia. Nie znasz szczegółów? Pisz ogólnie, ale uważaj na to, by nie popełnić błędu rzeczowego. Pisz to, co wiesz w 100%. Zatem, jeśli „ciągniemy” temat tęsknoty Wokulskiego w „Lalce”, to zastanów się kto za kim i kiedy tęsknił. Niekoniecznie Wokulski. Może Rzecki? Zasławska? Łęcka? Napisz za kim tęsknili i kiedy. Nie znasz szczegółów? Pisz do Wokulskim. Z pewnością wiesz, że skoro kochał Izabelę, to wielokrotnie do niej tęsknił. Część V – odwołanie do tekstu kultury Ta część należy do Ciebie! Możesz pisać o książkach, filmach, serialach, tekstach piosenek. To wszystko są teksty kultury. Nie zmyślaj! Większość egzaminatorów podczas sprawdzania prac zagląda do Internetu i sprawdza, czy nie mijasz się z prawdą 🙂 Tu faktycznie można podać wszystko, co dotyczy tematu. Tęsknota za ojczyzną – „Latarnik”, „Ludzie bezdomni”,za miłością – „Romeo i Julia”, „Cierpienia młodego Wertera”, „Przedwiośnie” ale także tęsknota za władzą – „Makbet” Nie musisz tego tematu ujmować jednostronnie. Część VI – podsumowanie. Podsumuj to, co napisałaś/napisałeś do tej pory w kontekście tezy. Kto tęsknił, kiedy i za czym…. I koniec. Masz niedosyt? Zaglądaj tu częściej. Będę dopisywała rozprawki z poszczególnych tematów maturalnych z wcześniejszych lat. Nie wiesz, czy piszesz dobrze? Napisz rozprawkę i wyślij mi ją na FB 🙂 TEZA NA ROZPRAWCE MATURALNEJ Rozprawka maturalna bez tajemnic – wiele sztuczek, porad i ćwiczeń.
Jak ją napisać krok po kroku? Warto sprawdzić schemat, budowę, przykłady i najważniejsze zasady dotyczące pisania rozprawki. poziom rozszerzony. Arkusz i odpowiedzi Matura polski
Napisane przez J. Olczak. 1. BUDOWA ROZPRAWKI Rozprawka jest wypowiedzią o skonwencjonalizowanej, trójdzielnej budowie, na którą składają się: – wstęp – rozwinięcie – zakończenie. Wstęp powinien spełniać kilka funkcji: – wprowadzać czytelnika w problematykę, której dotyczyć będzie rozwinięcie – zachęcać do lektury całości wypracowania – przedstawiać stanowisko autora wobec problemu podanego w temacie. Rozwinięcie to główna część rozprawki. Zawiera podstawową treść rozważań – argumentację. Składają się na nią poszczególne argumenty, czyli dowody świadczące na rzecz słuszności przyjętego stanowiska, wyrażonego w formie tezy lub – rzadziej – hipotezy. Argumenty powinny być przede wszystkim przekonujące, czyli: – rzeczowe – oparte na faktach istotnie świadczących na rzecz słuszności tezy, – odpowiednio przedstawione – w zgodnej z wymogami retoryki, czyli sztuki przekonywania, formie językowej i we właściwej kolejności. Zakończenie to ostatnia część rozprawki, nierzadko niedoceniana, pomijana lub dopisywana „na siłę”. .Zakończenie można uznać za udane, jeśli: – zręcznie podsumowuje przedstawione w rozwinięciu rozważania – skłania czytelnika do refleksji nad przedstawionym problemem i jego rozstrzygnięciem. 2. TEMAT ROZPRAWKI Celem rozprawki maturalnej jest sprawdzenie umiejętność analizy i interpretacji tekstu literackiego oraz innych tekstów kultury (np. filmów, spektakli teatralnych, dzieł plastycznych), a także odwoływania się do trafnie wybranych kontekstów literackich bądź kulturowych. Praca nad rozprawką powinna się zawsze zaczynać od analizy tematu, który składa się z polecenia i dołączonego do niego tekstu literackiego (epickiego lub dramatycznego). Samo polecenie składa się z trzech części: 1) pytania, w którym zawarty jest problem: np. Samotność – szansa czy ograniczenie? 2) określenia czynności, które piszący ma wykonać, oraz wskazania materiału, na którym powinien oprzeć swoje rozważania: Rozważ problem i uzasadnij swoje zdanie, odwołując się do załączonego fragmentu oraz do innych, wybranych przez siebie, tekstów kultury. 3) określenia minimalnej długości pracy (zawsze takiej samej): Twoja praca powinna liczyć co najmniej 250 słów. Pierwsze i najważniejsze pytanie, które powinna sobie postawić osoba przygotowująca się do napisania rozprawki, powinno brzmieć: Czego dotyczy problem? Dylemat można rozstrzygnąć twierdząco, przecząco lub zająć postawę ambiwalentną (Tak, ale… lub: Nie, ale…) Po sformułowaniu tezy (lub hipotezy) należy się zastanowić nad doborem tekstów kultury, które pozwolą nam oświetlić rozważany problem i posłużą do przekonującego uargumentowania słuszności przyjętego stanowiska. Temu zagadnieniu poświęcony został kolejny rozdział opracowania. 3. ODWOŁANIA DO TEKSTÓW KULTURY Rozprawka na poziomie podstawowym jest formą wypowiedzi pisemnej, która wymaga od zdającego odwołania się do załączonego tekstu oraz do wybranego tekstu/wybranych tekstów kultury. W przypadku, jeśli dany tekst literacki jest fragmentem lektury oznaczonej w podstawie jako obowiązkowa, uczeń powinien także odwołać się do całości utworu. Szczegółowe wskazówki dotyczące liczby tekstów i sposobu odwołania się do nich znajdują się w poleceniu. Konieczność omówienia zamieszczonego w arkuszu maturalnym tekstu jest oczywista i nie będziemy się zajmować rozwijaniem tego wątku. Niejednokrotnie więcej problemów sprawia odwołanie się do wybranego tekstu kultury lub ich większej liczby, jeśli do tego zobowiązuje nas temat. 4. CO TO ZNACZY: ODWOŁAĆ SIĘ? Możemy to sformułowanie zastąpić innymi, bliskoznacznymi: przywołać, powołać się na, wspomnieć o lub, po prostu – omówić, skomentować. A zatem – oprócz właściwego omówienia tekstu załączonego w arkuszu, powinniśmy także omówić inne teksty. Po co? Odpowiedź jest jasna – aby lepiej oświetlić rozważany problem i umocnić postawioną we wstępie tezę. Konieczność taka zachodzi w sytuacji, gdy: a) zagadnienie (problem, zjawisko) zasygnalizowane w temacie rozprawki jest na tyle obszerne, że można je zlokalizować (dopatrzyć się, doszukać) w wielu rozmaitych tekstach kultury (a więc nie tylko utworach literackich); b) teza, którą formułujemy, powinna być umocniona (udokumentowana, udowodniona) szerzej, bardziej wyraziście, a więc bardziej przekonująco. Zacznijmy od omówienia kilku prostych reguł dotyczących przywoływania innych tekstów kultury: a) Tę część argumentacji zamieszczamy w rozprawce w drugiej kolejności – po omówieniu tekstu podstawowego, dołączonego do tematu rozprawki. b) Komentarz lub komentarze związane z przywołanymi tekstami kultury powinny być krótsze niż komentarz odnoszący się do tekstu głównego. c) Komentarze związane z przywołanymi tekstami powinny we właściwy sposób nawiązywać do zagadnienia poruszonego w temacie rozprawki. 5. CO TO ZNACZY: NAWIĄZYWAĆ DO PROBLEMU? To właśnie najistotniejsza kwestia związana z odwołaniami do innych tekstów kultury. Aby odwołanie było właściwe, powinno spełniać dwa zasadnicze kryteria: - powinno odnosić się do tekstu kultury (a zatem dzieła literackiego lub malarskiego, filmowego, muzycznego, teatralnego, ewentualnie rzeźby, albo innego wytworu kultury jak np. forma dziennikarska, instalacja artystyczna czy fotografia); - powinno być związane z zagadnieniem wspomnianym w temacie rozprawki w taki sposób, by przyjętą tezę umacniać (ale można sobie też wyobrazić rozprawkę, w której autor stosuje również argumenty "przeciw" i konfrontuje je z tymi "za"). opr. na podstawie Jak przygotować i napisać rozprawkę maturalną? Poradnik, IBE , Warszawa 2014 KRYTERIA OCENY ROZPRAWKI A. Sformułowanie stanowiska wobec problemu podanego w poleceniu - stanowisko jest adekwatne do problemu podanego w poleceniu - 6 pkt - stanowisko jest częściowo adekwatne do problemu podanego w poleceniu - 3 pkt - stanowisko jest nieadekwatne lub brak stanowiska - 0 pkt B. Uzasadnienie stanowiska - trafne, szerokie i pogłębione - 18 pkt - trafne i szerokie - 12 pkt - trafne, ale wąskie - 8 pkt - uzasadnienie częściowe - 4 pkt - brak uzasadnienia stanowiska - 0 pkt C. Poprawność rzeczowa - brak błędów rzeczowych - 4 pkt - nie więcej niż jeden błąd rzeczowy - 2 pkt - błędy rzeczowe - 0 pkt D. Zamysł kompozycyjny - kompozycja funkcjonalna - 6 pkt - zaburzenia funkcjonalności kompozycji - 3 pkt - brak zamysłu kompozycyjnego - 0 pkt E. Spójność lokalna - pełna spójność wypowiedzi lub nieznaczne zaburzenia spójności - 2 pkt - znaczne zaburzenia spójności - 1 pkt - wypowiedź niespójna - 0 pkt F. Styl tekstu - styl stosowny - 4 pkt - styl częściowo stosowny - 2 pkt - styl niestosowny - 0 pkt G. Poprawność językowa - brak błędów lub nieliczne błędy nierażące - 6 pkt - liczne błędy nierażące lub nieliczne błędy rażące - 3 pkt - liczne błędy rażące - 0 pkt H. Poprawność zapisu - zapis w pełni poprawny lub nieliczne błędy nierażące - 4 pkt - liczne błędy nierażące lub nieliczne błędy rażące - 2 pkt - liczne błędy rażące - 0 pkt Jeśli w kategorii A praca uzyska 0 punktów, oceniający nie przyznaje punktów w pozostałych kategoriach. Jeśli w kategorii A praca uzyska 3 punkty, a w kategorii B - 0 punktów, oceniający nie przyznaje punktów w pozostałych kategoriach. Jeśli praca składa się z mniej niż 250 słów, oceniający przyznaje punkty tylko w kategoriach A, B i C. Pojawienie się rzeczowego błędu kardynalnego dyskwalifikuje pracę - piszący otrzymuje 0 punktów Drukuj E-mail
W pierwszej części arkusza maturalnego na poziomie podstawowym pozostały zadania testowe sprawdzające rozumienie tekstów nieliterackich: popularnonaukowych, publicystycznych lub politycznych. W drugiej części należy sformułować dłuższą wypowiedź pisemną, nadal nie krótszą niż 250 słów. W miejsce wypracowania analityczno-interpretacyjnego w związku z tekstem literackim (ze starej formuły egzaminu) pojawiają się dwa zadania do wyboru: rozprawka problemowa lub interpretacja utworu lirycznego. W arkuszu na poziomie rozszerzonym pozostała jedna część. W niej również można dokonać wyboru zadania – w nowej formule trzeba napisać wypracowanie w formie wypowiedzi argumentacyjnej lub interpretacji porównawczej. Praca pisemna na tym poziomie musi zamierać przynajmniej 300 słów. Czytaj także: Matura z polskiego 2015. Jak napisać dobrą interpretację wiersza?Wskazania dotyczące minimalnej objętości wypowiedzi stanowią przypomnienie podstawowego warunku, gwarantującego uzyskanie punktów we wszystkich kategoriach oceny. Jeśli praca będzie krótsza niż 250 czy 300 słów, zostaną przyznane punkty wyłącznie za część merytoryczną wypowiedzi, natomiast nie będzie możliwości uzyskania punktów za formę, czyli kompozycję, styl, język i zapis. Ogólne zasady rozwiązywania zadań maturalnych z języka polskiego na obu poziomach są mądrze gospodarować czasem, by : 1. Uważnie przeczytać i rozważyć temat oraz zanalizować i zinterpretować załączony fragment tekstu literackiego pod kątem problemu zawartego w Ustalić przy ponownej lekturze tekstu literackiego, z uwzględnieniem tytułu, przypisów i innych informacji towarzyszących fragmentowi, poruszony w nim Sformułować własne stanowisko wobec prezentowanego Wypisać w brudnopisie w formie notatki przydatne w rozwiązaniu zadania wątki oraz konteksty problemu, poruszonego we Zgromadzić dodatkowe informacje, przykłady, konteksty interpretacyjne, nawiązania kulturowe, przydatne do opracowania Ułożyć plan wypowiedzi podzielony na wstęp, rozwinięcie i zakończenie, troszcząc się o przejrzystość i funkcjonalność Sformułować dłuższą spójną wypowiedź, kierując się spostrzeżeniami zamieszczonymi w notatkach zgodnie z zasadami logiki, poprawnie pod względem kompozycyjnym i Zadbać o poprawność rzeczową faktografii i przykładów (dokładność cytatów, imion i nazwisk bohaterów, autorów, tytuły dzieł, nazwy miejsc akcji, wydarzenia itp.).9. Przeczytać na koniec cały tekst, zwracając uwagę na ewentualne uwagę należy zwrócić na uniknięcie sytuacji popełnienia rzeczowego błędu kardynalnego, który dyskwalifikuje pracę. Polega on na wprowadzeniu informacji świadczących o nieznajomości przywołanego tekstu kultury, lektury obowiązkowej lub kontekstu interpretacyjnego. Jednym z podstawowych zadań jest napisanie rozprawki problemowej. Jak napisać dobrą rozprawkę? Zobacz na kolejnej stronie --> W wypracowaniu o charakterze rozprawki chodzi o rozstrzygnięcie problemu wskazanego w temacie przy wykorzystaniu dołączonego tekstu literackiego. W rozważaniach nie można pominąć wnikliwej analizy problemu zawartego w podanym fragmencie. Nie można też zignorować problemu i pisać bez związku z tematem wszystkiego, co się wie o danym utworze lub fragmencie. Jeśli pochodzi on z lektury obowiązkowej (oznaczonej na liście lektur gwiazdką), należ odwołać się do całego utworu. Wypracowanie z niepoprawnie sformułowaną tezą, świadczącą o niezrozumieniu tematu lub nie na temat zostanie ocenione na 0 pracy nad rozprawką problemową:1. Zanalizuj temat pracy, a w szczególności problem w nim wskazany w formie pytania (np. Czy warto podróżować?; Czym jest ojczyzna w życiu człowieka?).2. Uważnie zanalizuj i zinterpretuj załączony fragment utworu literackiego w kontekście Określ własne stanowisko wobec zagadnienia – postaw tezę lub hipotezę Zgromadź w brudnopisie argumenty, służące uzasadnieniu stanowiska. W tym celu podaj rozstrzygnięcie problemu w podanym tekście literackim oraz przywołaj inne adekwatne przykłady z wybranych tekstów literackich lub tekstów kultury (takich, które pomogą trafnie i rzeczowo uzasadnić stanowisko).5. Ułóż konspekt wypowiedzi, pamiętając o trójdzielnej kompozycji:a. Wstęp: wprowadzenie do tematu, sformułowanie tezy lub hipotezy Rozwinięcie: uzasadnienie w formie argumentów zilustrowanych przykładami z załączonego tekstu i innych samodzielnie Zakończenie: podsumowanie – potwierdzenie tezy lub weryfikacja hipotezy, sformułowanie Utwórz dłuższą wypowiedź pisemną, będącą rozwinięciem planu, zgodnej z zasadami logiki, spójnej, poprawnej pod względem merytorycznym i Pilnuj, aby kolejne elementy wypracowania (graficznie wyodrębnione) były logicznie powiązane w spójną całość, przekonującą o słuszności Zachowaj stosowny styl rozprawki (przypominający styl naukowy) – zwięzły, Pisz wyraźnie, aby zapobiec złemu odczytaniu Zadbaj o przeczytanie całości i popraw ewentualne błędy. Spełnienie zasad tego dekalogu gwarantuje uzyskanie maksymalnych 50 kryteria oceniania rozprawki zobacz na kolejnej stronie -->Za rozwiązanie problemu zawartego w temacie w formie rozprawki otrzymuje się 50 punktów. Punkty za rozprawkę problemową rozdzielone są następująco:Sformułowanie stanowiska (teza lub hipoteza) – 6 stanowiska (argumenty i przykłady) – 18 rzeczowa – 4 – 6 lokalna (między akapitami) – 2 tekstu – 4 językowa (składnia, słownictwo, frazeologia, fleksja) – 6 zapisu (ortografia i interpunkcja) – 4 punkty. W nowej formule egzaminu maturalnego duże znaczenie ma zawartość merytoryczna pracy: umiejętność zajęcia stanowiska wobec problemu, funkcjonalna analiza i wykorzystanie odpowiednich przykładów w celu przedstawienia trafnych i przekonujących argumentów, umiejętność wnioskowania. Nie wolno streszczać utworów, lecz trzeba wykorzystywać ich treść do rozwiązania problemu. Prace pisemne nie będą sprawdzane według klucza odpowiedzi. Egzaminator będzie analizował całość pracy i tok myślenia do uzyskania jak największej liczby punktów jest nadal dobre zrozumienie tematu.ie9xIB.
jak napisac rozprawke rozszerzony polski
